-
داستان یک مرد و سه هزار زن
دوشنبه 1 مهر 1398 21:05
یک مرد و سه هزار زن بدون شک فتح‌علی‌شاه در ردیف عیّاش‌ترین و زن‌باره‌ترین پادشاهان قاجار و جهان قرار دارد و هیچ کدام از بازماندگانش به پای وی نرسیده‌اند. از آن جا که هیچ عنوانی به سادگی به دست نخواهد آمد، فتح علی شاه نیز برای کسب این وجهه از سن یازده سالگی تا پایان عمر در اثر همزیستی با اناث و ذکور و آن هم به طور...
-
دستگاه طرب فتح علی شاه
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 23:03
دستگاه طرب فتح‌علی‌شاه در برنامه و تجمّلات حرمسرای خاقان ذرّه‌ای کمبود و نقصان مشاهده نمی‌شود و از چنان نظم و ترتیبی برخوردار بود که در هیچ کدام از ایالات و ادارات مملکت مشابه آن یافت نمی‌شد. به طور کلی می‌توان گفت که تمام درآمدهای مملکت نیز در جهت خدمت و تکمیل و رفاه حرمسرای پادشاه و عیّاشی شاهزاده‌های بی شمارش هزینه...
-
یافتن ملکه دربار فتح علی شاه
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 22:55
یافتن ملکه‌ی دربار انگلیسی‌ها پس از انعقاد (عهدنامه‌ی مجمل) و اخذ امتیازات خواهان آن بودند که از اجرای مواعید قبلی و تعهّداتی که نسبت به ایران داشتند طفره روند و به همین دلیل در اعزام و جای‌گزینی سفیر در ایران به آهستگی قدم بر‌می‌داشتند. هنگامی که دولت انگلستان تصمیم به اعزام سفیر جدید سرگور اوزلی گرفت وی شانزده ماه...
-
عروسی دختر خاقان
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 22:52
عروسی دختر خاقان تجمّلات و ریخت و پاش‌های فتح‌علی‌شاه آن قدر زیاد و دارای ابعاد گسترده بوده است که دیگر حتی در تصّور نیز نمی‌گنجد که خاقان جای ابهامی باقی گذاشته و به فکرش نرسیده باشد. در این زمینه که استاد زمان بوده‌اند جای شکی نیست و در جهت تحکیم آن از هیچ اقدامی فروگذاری نکرده است. یکی از این تجمّلات، عروسی دختران...
-
مراتب زوجات حرمسرای فتح علی شاه
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 22:50
رتبه‌ی اوّل زوجات حرمسرای خاقان «زوجات خاقان خلد مکان چند نمره بودند: نمره‌ی اوّل از خانواده‌ی سلطنت و سایر شعب قاجاریه و بزرگ‌زادگان معتبر ایران بودند که عدّه‌ی آن‌ها قریب چهل بلکه زیاده بود. سبک خاقان مبرور با این طبقه حفظ احترام کامل بود حتّی در حضور آن‌ها با سایر طبقات ابداً التفات نمی‌شد. روزی یک ساعت حقّ حضور...
-
مشخصات برخی زنان فتحعلی شاه
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 20:29
مشخصّات برخی از زنان فتحعلی شاه بر اساس فهرست ناسخ‌التواریخ و تکمیل آن بر مبنای تاریخ عضدی لیستی از اسامی و مختصری از مشخصّات زنان فتح‌علی‌شاه به دست آمده است که به اعتراف محمّدتقی سپهر کاشانی در ناسخ‌التّواریخ زوجات شاهنشاه ایران عجب نباشد که اگر کسی شمار کند با هزار تن راست آید. به هر حال از صدها زنی که زوجه‌ی...
-
چگونگی تقسیم غذا در حضور خاقان
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:48
تقسیم غذای خاقان «خانم کوچک، دختر تقی خان و نبیره‌ی کریم خان زند است. نظارت خانه‌ی اندرونی خاقان مرحوم در دست او بود. روزی ده مجموعه و شبی ده مجموعه شام و ناهار که تمام مجموعه‌ها و سرپوش‌های آن نقره بود. از عمارت طنبی به عمارت چشمه که محلّ نشیمن خاقان مرحوم بود، می‌آمد. خانم کوچک، ملقّبه به ننه کوچک که برعکس نام...
-
آداب گستردن رختخواب خاقان
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:46
آداب گُستردن رختخواب خاقان «بیگم جان خانم از اهل قزوین است. از زوجات عصر جهان بانی خاقان بوده. گستردن رختخواب و لوازم راحت حضرت خاقان در عهده‌ی او بوده. زنانی که شب به کشیک و خدمت می‌آمدند، او خبر می‌کرد. شبی، شش نفر مرسوم بود که در سر خدمت کشیک به نوبت می‌آمدند، دو نفر برای خوابیدن در رختخواب که هر وقت به پهلویی...
-
تخصص خاقان در جنس مرغوب
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:43
تخصّص در شناخت جنس مرغوب «فتح‌علی‌شاه بر اثر تمرین و ممارست در ارزیابی جنس لطیف دیده‌ی بصیرت داشت و جنس مرغوب را از جنس نامرغوب به سهولت تشخیص می‌داد. بزرگ‌ترین علاقه‌ی او به جنس لطیف بود و در زیبایی شناسی یا بهتر بگوییم صورت زیباشناسی، چنان دست داشت که با مشاهده‌ی دختری سه چهار ساله که در گوشه‌ی چهار باغ گریه...
-
پاسخ خاقان به معلم شرعیات
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:41
پاسخ خاقان، به معلّم شرعیات «آخوند کاشی معلّم شرعیات بابا خان بود و جهت میزان مصرف آب در شست و شوهایی که تنها خود شخص باید انجام دهد به بابا خان گفت: باید این قدر موضع را شست که از تماس دست به موضع، صدای شیشه احساس شود. بابا خان گفته است من این قدر می‌شویم که موضع، صدای‌کاشی می‌کند.» [1] [1] - ص 40 - 1000 فامیل - علی...
-
مسابقه نرمی پا بین زنان خاقان
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:39
مسابقه‌ی نرمی پا، بین زنان خاقان «می‌گویند پارچه‌ی مشمّعی پهن می‌کردند و روی آن مقداری ابریشم خیّاطه خرد کرده، می‌ریخته و به زن‌ها امر می‌کرده است با پاهای برهنه روی آن راه بروند و به این وسیله، مسابقه در نرمی و زبری پای آن‌ها بر قرار می‌کرده به آن‌ها که خرده ابریشم به پایشان نمی‌چسبید، جایزه‌ای می‌داده است.» [1]...
-
زن های چاله سیلابی
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:32
زن‌های چاله سیلابی «در دوره فتح علی شاه بود که برای اولین بار در یک شهر از ایران یک محلّه‌ی عمومی به وجود آ مد و آن محل در خارج از حصار تهران در نقطه‌ای که آب سیلاب در آن جا جمع می‌شد و به همین جهت آن جا را به اسم چاله سیلابی می‌خواندند. زن‌هایی که در آن مکان به سر می‌بردند کسانی بودند که به عنوان همسر موقّت در یکی از...
-
سرسره فتح علی شاه
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:29
سُرسُره‌ی فتح‌علی‌شاه در ایران واژه سُرسُره با نام فتح علی شاه مترادف شده است، امّا مؤلّف رستم‌التواریخ ضمن شرحی از زندگی شاه سلطان حسین به قسمتی از ساختمان محل زندگی او اشاره می‌کند که با این سُرسُره‌ی معروف شباهت بسیار دارد. محمّد هاشم آصف این قسمت را حظ خانه می‌نامد. در توصیف این بخش از حرمسرای گسترده‌ی آخرین...
-
سلطان حقی
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:26
سلطان حقّی «سلطان حقّی وجهی بود که خاقان مرحوم هر وقت با یکی از حرم‌ها مضاجعت می‌فرمودند برای زوجات و بنین و بنات سلطنت می‌فرستاند. دیگر شپش یا امثال آن بود که اگر از پیراهن خاقان مرحوم هرگاه گرفته می‌شد؛ می‌فرمودند. فلان کنیز قهوه‌خانه ببرد به فلان شاهزاده بدهد و فلان مبلغ را بگیرد و آن شپش را شاهزادگان می‌کشتند که...
-
امور قهوه خانه خاقان
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:24
امور قهوه‌خانه‌ی خاقان «ختایی خانم و مروارید خانم و غنچه دهن خانم و چند نفر دیگر از خادمان حرم متصدّی قهوه و قلیان و گلاب و نبات و قهوه‌‌ی دارچین و سایر امور متعلّق به قهوه‌خانه‌ی خاقان بودند. قلیان‌های طلا و مرصّع و قهوه خوری‌ها و پیاله‌های زیر مرصّع و طلای مینا و سر نی پیچِ مرصّع و طلا و نقره و سایر ملزومات و...
-
خانواده پر جمعیت خاقان
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:22
خانواده‌ی پرجمعیت خاقان یکی از دشواری‌های بزرگ فتح‌علی‌شاه نفاق و چند دستگی شگفتی بود که در خانواده‌اش برقرار بود. تا جایی که اسناد تاریخی آن زمان گواهی می‌دهد وی خانواده‌ای تشکیل داده است که در تاریخ هیچ کشوری و در هیچ زمانی مانند آن را نمی‌توان یافت. عبدالحسین خان سپهر که خود در جوانی معاصر وی بوده است در...
-
شاهد بازی فتح علی شاه
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:19
شاهد بازی فتحعلی شاه خان بابا همان گونه که در شیراز علاقه‌ی خود را به کفشگر نشان داده بود پس از رسیدن به حکومت نیز با آن همه زنان و حرمسرای گسترده، تمایلی به جوانان خوب روی داشت و معتقد بود که هر گلی بویی دارد و شاهزاده‌ی قاجار عضدالدّوله می‌نویسد: «فتحعلی شاه علاوه بر زنان بی‌شمار که داشت از مردان زیبا روی نیز...
-
شهوترانی خاقان در زمان ولیعهدی
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:16
شهوترانی فتح علی شاه در زمان ولیعهدی فتحعلی شاه از همان اوایل جوانی در زمینه‌ی شهوترانی لیاقت و شایستگی خود را نشان داده بود و به زنانی که آقامحمّدخان از سن 11 سالگی به بعد برای او در نظر گرفته بود قانع نمی‌شد و این موارد جزیی نمی‌توانست آمال این جوان مستعد را ارضا کند. برای او زیبا رویان مذّکر و مؤنّث تفاوتی...
-
سرنوشت شوم حاج ابراهیم کلانتر
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:11
سرنوشت شوم حاج ابراهیم کلانتر در بخش مربوط به آقامحمّدخان از چگونگی پیوستن و تقرّب حاج ابراهیم کلانتر شمّه‌ای بیان گردید و خواجه‌ی قاجار نیز از او حداکثر استفاده را برد؛ امّا چون او را مردی حیله‌گر و مکّار یافته بود و از او خوف داشت به جانشین خود وصیت کرد که نگذارد حاج ابراهیم سرِ راحت بر زمین بگذارد. شاید اگر خودش...
-
فتح علی شاه نیز چشم در می آورد
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:08
اثبات یادگیری بابا خان از خواجه هنگامی که فتح‌علی‌شاه به تخت سلطنت نشست با آن که وی همواره فقط به امور اندرونی توجّه خاص مبذول می‌داشت در بعضی مواقع نیز با اعمال خود ثابت می‌کرد که عمل کور کردن و مردم آزاری را از استاد خود خواجه‌ی قاجار به خوبی آموخته و فراموش نکرده است و ژنرال تره زل در خاطرات خود می‌نویسد: «...در...
-
روزی از زندگی فتح علی شاه
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:04
روزی از زندگی فتح‌علی‌شاه «صبح که خاقان از بستر بیرون می‌آمد حاجی میرزا صمدالله را که در علم تعبیر خواب بی‌نظیر بود احضار می‌فرمودند و مشار‌الیه خواب‌های حضرت خاقان را تعبیر می‌کرد، سپس فتایی خانم و مروارید خانم و غنچه دهن خانم، گلاب و نبات و قهوه و دارچین و قلیان می‌آوردند. بعد از صرف گلاب و نبات نوبت سلطان حقّی...
-
سرنوشت شوم صادق خان شقاقی
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 17:02
سرنوشت شوم صادق‌خان شقاقی فتح‌علی‌شاه پس از استقرار بر تخت پادشاهی مخالفان و مزاحمان احتمالی خود را از سدّ راه برداشت. یکی از برادران خود را از چشم نابینا و دیگری را هم پس از ترفند به همین سرنوشت دچار ساخت. از جمله اقدامات دیگر پادشاه اجرای وصیّت نامه‌ی آقا محمّد خان بود؛ زیرا یکی از برادران آقامحمّدخان که از مجازات...
-
لقب جهانسوز
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 16:59
لقب جهانسوز «فتح‌علی‌شاه برادری به نام حسین‌قلی‌خان که هم نام پدرش بود داشت و علّت هم نام بودن این بود که چون پدرش کشته شد فرزندی که از زنش به دنیا آمد نام او را حسین‌قلی‌خان نهادند که به حسین‌قلی‌خان دوم مشهور شد و لقب جهان سوز منتسب به حسین‌قلی‌خان اوّل می‌باشد و امّا علّت وجه تسمیه‌ی جهان سوز این بوده که...
-
اصول سربازگیری در زمان فتح علی شاه
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 16:57
اصول سربازگیری زمان فتحعلی شاه «اصول سربازگیری همان بود که در زمان صفویه بر قرار کرده بودند و آقامحمّدخان آن را توسعه داده بود. صورت‌هایی تهیّه کرده بودند که به آن بُنچه می‌گفتند و در درجه‌ی اوّل آن طوایف چادرنشین ایران از هر نژاد که بودند عدّه‌ای سوار و پیاده به فراخور جمعیت آن طایفه به خرج خود برای شرکت در جنگ‌ها...
-
سکه خسرو کشور ستان فتح علی شاه
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 16:55
سکّه‌ی خسرو کشور‌ستان فتح علی شاه پس از آن که فتح‌علی‌شاه به حکومت رسید طبق معمول زمان سکّه به نام خود ضرب کرد و هدف از ذکر این مطالب تنها عناوین به کار برده شده بر روی آن‌ها می‌باشد که تناسبی با زمان رواج آن‌ها ندارد. چنان‌که از قراین برمی‌آید سیستم حکومت آن دوران هر چه از درون ضعیف‌تر و فاسد‌تر می‌شد بر تبلیغات و...
-
تقسیم قلمرو شاهزادگان قاجار
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 16:32
تقسیم قلمرو شاهزادگان قاجار مهم‌ترین شاخص زندگی فتح‌علی‌شاه تشکیل حرمسرای افسانه‌های او می‌باشد و نتیجه‌ی آن کثرت اولاد پسر و دختر این پادشاه قوی شوکت است که پس از مرگ شاه در شمارش آن‌ها اتّفاق نظر وجود ندارد و بنا به روایتی تعداد آنان در زمان حیات پدر این چنین بوده است:«...از آغاز پادشاهی کیومرث پیشدادی الی‌الآن که...
-
اطلاعات جغرافیایی فتح علی شاه
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 16:26
اطّلاعات جغرافیایی فتح‌علی‌شاه فتح‌علی‌شاه هنگامی زمام امور کشور را به دست گرفت که استعمارگران سراسر جهان را در نوردیده و به طور مسلّم ایران نیز در مدت کوتاهی مورد تاخت و تاز آن‌ها قرار می‌گرفت؛ ولی بیش از همه کسی که زمینه را برای نفوذ آن‌ها فراهم کرد پادشاه مستبد و عیّاش و تربیت یافته‌ی جبّاری چون آقامحمّدخان بود....
-
سرنوشت آخرین بازمانده حکومت افشار
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 16:23
سرنوشت آخرین بازمانده‌ی حکومت افشار در بخش مربوط به آقامحمّدخان گفته شد که خواجه‌ی قاجار چگونه شاهرخ میرزای نابینا را از زندگی ساقط کرد، و امّا سرانجام آخرین بازمانده‌ی نادری در ناحیه خراسان چنین بوده است:«در جریان تصّرف مشهد و دستگیری و شکنجه و مرگ شاهرخ، فرزند او نادر میرزا به افغانستان گریخت. او تا زمانی که...
-
مقایسه خواجه قاجار با ولیعهدش
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 16:20
مقایسه خواجه‌ی قاجار با ولیعهدش همه در باره‌ی سیاستمداری و آینده نگری آقا محمّدخان صحبت می‌کنند. امّا او چه آینده نگری است که تمام برادران و نزدیکان خود را برای باباخان برادرزاده و عزیز دُردانه‌ی خود از میان برد و در بین آن همه مردان لایق این فرد را به عنوان ولیعهد انتخاب کرد؛ مگر در او چه ویژگی‌هایی را دیده بود!...
-
فتحعلی شاه قاجار
پنج‌شنبه 21 شهریور 1398 16:13
فتح‌علی‌شاه قاجار «بابا خان ملقّب به جهان‌بانی نام فتح‌علی‌شاه، برادرزاده‌ی آغامحمّدخان قاجار و پسر بزرگ حسین‌قلی‌خان قاجار دولّو معروف به جهانسوز بوده است و به مناسبت هم اسمی با جدّش آغامحمّدخان او را باباخان خطاب می‌کرد. بابا خان هنگامی که پدرش در سال 1184ه.ق از جانب کریم‌خان وکیل، حاکم دامغان بود در سال 1185...