-
مقام و موقعیت زن در دوران ساسانیان
جمعه 27 مهر 1403 13:30
مقام و موقعیت زن در زمان ساسانیان تأثیر فرهنگ و تمدن دوران گذشته‌ی هر کشور را بر هر دولت نوخاسته نمی‌توان نادیده گرفت. اوضاع اجتماعی و سیاسی حکومت ساسانیان نیز از این امر مستثنی نبوده و نیست. بنابراین در بررسی مقام و موقعیت زنان این دوره که ریشه در عقاید گذشته دارد قابل تأمل است. مهمترین نکات برجسته‌‌ی این مفاهیم را...
-
ساختار طبقاتی زنان در دربار ساسانیان
جمعه 27 مهر 1403 13:26
ساختار طبقاتی زنان دربار ساسانی «همسر پادشاه و مادر او بالاترین مقام را در میان زنان دربار ساسانی داشتند و بعد از آنان خواهران و دختران شاه قرار می‌گرفتند. پادشاهان ساسانی زنان متعددی داشتند ولی یکی از آنان که مادر ولیعهد و جانشین شاه بود مقام برتری نسبت به همسران دیگر شاه داشت و بانوی اول یا ملکه امپراتوری به شمار...
-
سلطان جلال‌الدین خوارزمشاه
پنج‌شنبه 19 مهر 1403 08:34
جلال‌الدین خوارزمشاه جلال‌الدین خوارزمشاه فرزند سلطان محمد و از مادری هندی تبار به نام آی چیچاک است. نام کامل او جلال‌الدنیا والدین ابوالمظفر مِنکُبرنی بن محمد است که منکبرنی را به معنی صاحب هزار و یک رزم و همچنین دارنده‌ی خال بر بینی هم آورده‌اند. او در سال 596ه.ق متولد شد و به سال 628 ه.ق در سن 32 سالگی پس از یازده...
-
دخالت زنان در ساختار سیاسی حکومت ساسانیان
پنج‌شنبه 12 مهر 1403 08:37
دخالت زنان در ساختار سیاسی ساسانیان در زمان پادشاهی ساسانیان نیز همانند دوران‌های گذشته‌ی تاریخ حکومت مردانه بر هر چیز تسلط داشته است و هیچ گاه نباید برخی از موارد استثنایی ما را تحت تأثیر آزاد اندیشی پادشاهان و فرهنگ مذهبی غالب قرار دهد. پادشاهی موقتِ دو تن از دختران خسروپرویز و پادشاهی مادرِ شاپور خیالی خام نسبت به...
-
شیرین سوگلی حرمسرای خسروپرویز
پنج‌شنبه 12 مهر 1403 08:25
شیرین سوگلی حرمسرای خسروپرویز «شیرین، بانوی افسونکار ارمنی که به گفته‌ی تاریخ‌های ایرانی «بوستان حسن و رشک تمام ماه بود.» یکی از بانوان نامداری است که از خود در تاریخ ایران نقش دلپذیری برجای گذاشته و از دیرباز جانمایه‌ی اشعار، داستان‌ها و نمایش های بسیاری شده است. اگرچه نظامی شاعر بزرگ ایران شیرین را برادرزاده‌ی مهین...
-
نقش خسروپرویز در افول حکومت ساسانیان
جمعه 6 مهر 1403 16:45
نقش خسروپرویز در افول حکومت ساسانیان همان گونه که حاکمان می‌توانند با رفتار خود آثار و نتایج مثبت از خود به یادگار بگذارند از بُعدی دیگر نیز قادر هستند که با اعمال ناهنجار خود سرنوشت جوامع را به سستی و اضمحلال بکشانند. سقوط و نابودی هر سلسله را باید در عملکرد گذشته‌ی حاکمانش جستجو کرد و از مهمترین عوامل آن بی توجهی...
-
معرفی کوتاه از سلسله ساسانیان
پنج‌شنبه 29 شهریور 1403 19:20
ساسانیان حکومتی که با نام ساسانیان و بیش از چهار قرن بر ایران حکومت کردند بازماندگان یکی دیگر از اقوام آریایی به نام پارس‌ها بودند. بنیانگذار این سلسله با حمایت و پایگاه معنوی پیروان دین زردشتی و سپس با تکیه بر قدرت نظامی از درون حکومت ملوک‌الطوایفی اشکانیان سر بر آورد. آن‌ها همانند پارت‌ها خود را وارث هخامنشیان...
-
ازدواج شاهان اشکانی
جمعه 23 شهریور 1403 18:41
ازدواج شاهان اشکانی آن چه که در ازدواج شاهان اشکانی غلبه داشته است جنبه‌ی سیاسی آن برای تحکیم سلطنت می‌باشد. پیوندهای زناشویی شامل اقوام ایرانی، رومی و یونانی بوده و گاه ازدواج با محارم خویش نیز مطرح شده است. در هر صورت با اطمینان می‌توان گفت که آن ازدواج‌ها تحت تأثیر عقاید و عرف رایج آن زمان انجام گرفته‌اند. احتمال...
-
اوضاع سیاسی اجتماعی زنان در عصر اشکانیان
جمعه 23 شهریور 1403 18:38
اوضاع سیاسی اجتماعی زنان در عصر اشکانیان سخن درباره اوضاع اجتماعی و سیاسی زنان در ایام اشکانیان کاری ابتر و ناقص خواهد بود، زیرا اطلاعات ثبت شده بر مبنای منابع و اسناد بسیار اندک و ناچیز می‌باشد. در این میان تنها بر اساس حدس و گمان می‌توان اقدام به برداشت و تحلیلی از اوضاع اجتماعی آن زمان و به خصوص قشر زنان به دست...
-
مقام و موقعیت زنان دربا در زمان اشکانیان
جمعه 16 شهریور 1403 08:15
مقام و موقعیت زنان دربار اشکانیان از دوران فرمانروایی اشکانیان که بر بخش اعظم امپراتوری هخامنشی تسلط یافتند و حکومت آن‌ها بیش از 450 سال به طول انجامید درباره نقش زنان اطلاعات محدودی در دست داریم؛ ولی همین منابع اندک حکایت از آن دارد که ملکه‌های اشکانی به جز چند مورد خاص نقش زیادی در امور سیاسی نداشته‌اند و رتبه و...
-
ادیان در زمان اشکانیان
جمعه 16 شهریور 1403 08:11
شاهان اشکانی و ادیان با وجود مطالعات تاریخی و باستانشناسی که در عصر حاضر انجام گرفته هنوز از خصوصیات مذهبی ایرانیان در عهد اشکانی اطلاعات روشنی ارائه نگردیده است. بر اساس منابع تاریخی اشکانیان به مردمانی جنگجو مشهور هستند و گویا در فرهنگ خود مرگ طبیعی را ننگ و کشته شدن در جنگ را بزرگترین افتخار می‌دانستند، اما در طی...
-
معرفی کوتاه از سلسله اشکانیان
جمعه 16 شهریور 1403 08:08
اشکانیان سلسله اشکانیان حدود پنج قرن (480 سال) به طول انجامید، اما با توجه به این بُعد زمانی آگاهی اندکی درباره آن‌ها موجود است. اغلب اطلاعات از این سلسله‌ی مهم تاریخ ایران بر مبنای برداشت‌های کلی است و به دلیل کمبود منابع به حدس و گمان متوسل شده‌اند. دلایل متعدد در این رابطه ابراز شده است و مهمترین آن را وابسته به...
-
ازدواج رکسانا و حوادث بعد از مرگ اسکندر مقدونی در ایران
پنج‌شنبه 8 شهریور 1403 21:12
ازدواج رکسانا و حوادث بعد از مرگ اسکندر مقدونی درباره نقش زنان از دوران حکومت جانشینان اسکندر و اشکانیان تا آغاز سلسله ساسانی که مدت 550 سال طول کشید اطلاعات اندکی موجود است. در مدت صد سالی که سلوکیان بر ایران حکومت کردند فقط نام زنان ایرانی به نام رکسانا و آپامه مطرح است که هر یک همسر اسکندر مقدونی و سلوکوس سردار...
-
زنان نامی عصر سلوکیان
پنج‌شنبه 8 شهریور 1403 21:05
زنان نامی عصر سلوکیان «المپیاس همسر فلیپ مقدونی و مادر اسکندر است. وی دختر پادشاه و از خانواده‌ای اشرافی و ممتاز جامعه‌ی مقدونی بود. روایت شده است که وی در کنار تندخویی، خودخواهی و جاه طلبی خصلت‌های خوبی نیز داشته است. بنا بر خواست و اراده‌ی وی بود که ارسطو دانشمند یونانی آموزش و تربیت اسکندر را پذیرفت. همچنین علت...
-
افول مقام روحانیت در دوران ایلخانان مغول
یکشنبه 4 شهریور 1403 14:29
افول مقام روحانیت در دوران ایلخانان آتش زهد و ریا خرمن دین خواهد سوخت حافظ این خرقه‌‌ی پشمینه بینداز و برو پس از استقرار حکومت ایلخانی و اسلام آوردن برخی سلاطین مغول جایگاه و اعتبار طبقات روحانی به اوج خود رسید. دستیابی به این موقعیت نتیجه‌ی نوع نگرش مغولان نسبت به دین بود، زیرا از نظر آنان یک روحانی نه تنها از قدرتی...
-
مولانا جلال‌الدین و عنصر مغول
جمعه 26 مرداد 1403 08:46
مولانا جلال‌الدین و عنصر مغول «مولانا نیز چون پدر، انگیزه‌ی حمله مغول را نتیجه‌ی اشتباهات سلطان محمد خوارزمشاه می‌دانست. از جمله‌ی این اشتباهات، آزردن سلطان‌العلما بهاء ولد و هجرت وی و خاندانش از بلخ بود. روایت شده است که چند سال پیش از واقعه‌ی مغول، روزی که به مولانا جذبه‌ای دست داده بود، گفت: زمانی است که دل...
-
شرحی کوتاه از زندگی اسکندر مقدونی
جمعه 26 مرداد 1403 08:41
اسکندر مقدونی اسکندر مقدونی فرزند فلیپ پادشاه مقدونیه و اولمپیاس بود. اغلب روایت‌ها محیط زندگی اسکندر را به خاطر نفوذ بیش از حد مادرش بسیار آشفته و پر تلاطم توصیف کرده‌اند. در این محیط نامتعادل به درخواست فلیپ مدت چهار سال تعلیم فرزند را فیلسوف بزرگ ارسطو بر عهده داشت. [1] پس از فوت فلیپ فرزندش به حکومت رسید، ولی...
-
معرفی کوتاه از حکومت سلوکیان
جمعه 26 مرداد 1403 08:38
سلوکیان حکومت سلوکیان بعد از تهاجم اسکندر مقدونی و فروپاشی سلسله هخامنشیان در ایران تأسیس گردید. مرگ زود هنگام اسکندر مقدونی موجب نزاع و کشمکش بزرگان و سرداران برای جانشینی او شد و تشکیلات امپراتوری ناکام وی را به سه بخش حکومتی مقدونیان در اروپا، سلطنت بطالسه در مصر و سلوکیان در آسیا تقسیم کردند. نام این سلسله برگرفته...
-
نقش ملکه پروشات در دربار هخامنشیان
چهارشنبه 17 مرداد 1403 10:04
نقش پروشات در دربار هخامنشیان از جمله زنانی که در ویژگی رفتار ناهنجار و قساوت در دربار پادشاهان هخامنشی از آنان نام برده شده است یکی آمستریس همسر خشایارشاه می‌باشد که وی را زنی کینه توز و انتقامجو توصیف کرده‌اند؛ دیگری پروشات همسر داریوش دوم است که در منابع یونانی و غیره با واژه‌های دیگر نام او بیان شده است. این دو زن...
-
شرحی کوتاه از زندگی آتوسا دختر کوروش
چهارشنبه 17 مرداد 1403 10:01
آتوسا دختر کوروش نام آتوسا با اسامی مختلف و در زمان‌های متفاوت در تاریخ هخامنشی به کار رفته است، اما در این مطلب مقصود دختر کوروش بزرگ به نام آتوسا می‌باشد. در توصیف او از دو روایت به شرح ذیل استفاده شده است: __ «آتوسا Atossa دخت پرآوازه‌ی کوروش کبیر شاهنشاه بزرگ هخامنشی، خاتون دربار و همسر داریوش اول بود که هم در...
-
آرتمیس بانوی دریاسالار
پنج‌شنبه 11 مرداد 1403 13:42
آرتمیس بانوی دریاسالار نام آرتمیس دارای سابقه فرهنگی در ایران باستان و یونان و روم است. «آرتمیس در میتولوژی یونان ایزد بانوی حامی شکار، حیوانات وحشی، گیاهان، عفّت زنان و تولد کودکان است. او که در میتولوژی روم نام دیانا را به خود می‌گیرد و دختر زئوس و لتو و خواهر توأمان آپولو است. در نقوشی که هنرمندان از اولمپ نشینان...
-
تحلیل بنفشه حجازی در مورد ازدواج با محارم در عصر هخامنشی
پنج‌شنبه 11 مرداد 1403 13:38
تحلیل خانم حجازی در مبحث ازدواج با محارم «سه قانونی که زردشت با شکوه آموزاند: نخست این که به بیداد به پیکار کسان مشوید، دیگر، اگر شما را به بیداد برآیند، داد پیش آورید. سه دیگر: خویدوده (= ازدواج با محارم) پاک، ادامه نسل، زندگان را برترین اقدامی است که برای نیک زایشی فرزندان پیش گرفته شده است. هرگاه کسی به تحقیق در...
-
تحلیل خانم عیسی‌زاده در مبحث ازدواج با محارم در عصر هخامنشیان
چهارشنبه 3 مرداد 1403 18:52
تحلیل خانم عیسی‌زاده در مبحث ازدواج با محارم «درباره ازدواج با خویشان نزدیک عقاید مختلفی بیان شده است. نسبت به این مسأله نویسندگان در دو صف قرار گرفته‌اند. دسته اول معتقدند که طبق قانون زرتشت ازدواج با محارم مجاز بوده است. بارتلمه با توجه به کتاب حقوق دوره ساسانی و کتاب ماتیکان هزار دستان که مطالب بسیاری از آن‌ها باقی...
-
ازدواج با محارم در عصر هخامنشیان
چهارشنبه 3 مرداد 1403 18:47
ازدواج با محارم در عصر هخامنشیان یکی از نکاتی که در تاریخ ایران باستان بسیار مورد بحث و انتقاد قرار گرفته است مسأله ازدواج پادشاهان هخامنشی و ساسانی با محارم خویش می‌باشد. در این زمینه دیدگاه‌های متفاوت و گاه متضاد ارائه گردیده و در این میان به خصوص پیروان زردشتی سعی و تلاش زیاد داشته‌اند که اثبات کنند که انجام این...
-
آزاد اندیشی مذهبی مغولان
جمعه 15 تیر 1403 11:06
آزاد اندیشی مذهبی مغولان در تاریخ بعد از اسلام مبحث آزاد اندیشی مغولان نسبت به مذهب یک واقعیت استثنایی و تکرار ناشدنی بود. درباره علت این دیدگاهِ مغولان و یا این که مذهبی بوده‌اند یا خیر عقاید متفاوت از سوی مورخان ابراز شده است، اما نسبت به ادیان دیگر تعصبی نداشته‌اند. مغولان از جانب مسلمانان همیشه به عنوان کفّار...
-
آئین و شرایط ازدواج در عصر هخامنشیان
جمعه 15 تیر 1403 10:47
رسوم و شرایط ازدواج در ایران باستان بسیاری از قوانین و مقررات مدنی هخامنشیان تحت تأثیر تمدن پیشرفته‌ی بابل بوده است. اصولاً و در برخی موارد مسأله ازدواج طبقات حاکم و محکوم را باید از یکدیگر تفکیک کرد. در ازدواج طبقات حاکم ازدواج‌های سیاسی و درون گروهی سخن اول بوده و گاهی نیز بر اساس خودمحوری شاه فراتر از عرف رفته است....
-
واکنش روحانیون در زمان تهاجم مغول
جمعه 1 تیر 1403 15:54
واکنش روحانیون در زمان تهاجم مغول در ورای عقاید مذهبی مغولان و یا سرزمین‌هایی که در معرض تهاجم آنان قرار گرفت در سرعت پیروزی‌هایشان نقش مذهب و اختلافات داخلی و شدتِ رفتارِ رقبا نسبت به حذف یک دیگر از صحنه‌ی سیاسی قابل انکار نیست. این نقش در تحولات سیاسی و اجتماعی بشر سابقه‌ای طولانی و زیانبار داشته و از نتایج مثبت آن...
-
مقدمات حمله‌ی چنگیز به ایران
چهارشنبه 23 خرداد 1403 20:44
مقدمات حمله‌ی چنگیز به ایران در مورد علت و علل اصلی حمله‌ی چنگیز به ایران عقاید مختلف وجود دارد و هر یک از آن‌ها در جهت اثبات ادعای خود دلایلی را مطرح ساخته‌اند که هر یک بیانگر گوشه‌ای از این زوایای تاریک می‌باشد. در این دیدگاه‌ها به نظر می‌رسد که به ماهیت اصلی این قدرت نوپا و اهداف جهانگشایی و یا اجبار چنگیزخان در آن...
-
گذری کوتاه بر نقش زنان در زوال حکومت هخامنشی
یکشنبه 20 خرداد 1403 11:03
گذری کوتاه بر نقش زنان در زوال حکومت هخامنشی «در دوره‌ای از تاریخ ایران باستان که اسناد تاریخی مبنی بر دخالت زنان در سیاست و حکومت در حجم زیاد وجود دارد، به نوعی تقسیم بندی در نحوه‌ی اعمال سیاست زنان می‌رسیم. زنان از دو راه غیر مستقیم و مستقیم در امر سیاست کشور دخالت داشته‌اند. طریقه‌ی غیر مستقیم عبارت بود از شرکت در...
-
مقدمه یا پیشگفتار کتاب نگاهی به دوران پهلوی
یکشنبه 20 خرداد 1403 10:40
مقدّمه در دو قرن اخیر میزان دخالت استعمارگران روس و انگلیس به حدّی بوده است که هنوز هم مردم کشور ما هر حادثه‌ای را منتسب به انگلیس و یا سازمان‌های جاسوسی می‌دانند. چنان این تفکّر با اذهان مردم عجین شده است که اگر تغییر آب و هوا را نیز توط ئ ه اجانب بدانند، عجیب نیست. در این باره به دیدگاه مردم انتقادی وارد نمی‌باشد؛...