-
دوران پیش از تاریخ و جایگاه زنان در آن عصر
سه‌شنبه 11 اردیبهشت 1403 09:12
دوران پیش از تاریخ برای گذشته‌ی تاریخ انسان مرزی را نمی‌توان معین کرد و دوران پیش از تاریخ در هاله‌ای از ابهام و پرسش‌های بی پاسخ است. برای آن که تا حدودی مرزبندی‌های عقیدتی شکل گرفته باشد دانشمندان به لحاظ تاریخی دوران زندگی بشر را بر روی کره زمین به دوره‌های زیر تقسیم کرده‌اند که در جای خود هر یک از آن‌ها را به...
-
تقسیم بندی دوران تاریخی ایران
سه‌شنبه 11 اردیبهشت 1403 09:02
دوران تاریخ ایران الف: دودمان‌های دوران باستان ماد – (آغاز قرن هشتم ق.م. - 550 ق.م) بنیان‌گذار دیاکو و هوخشتره هخامنشی - (۵۵۹ ق. م. - ۳۳۰ ق. م) بنیان‌گذار کوروش. شهریاران نامی: داریوش بزرگ و خشایارشاه سلوکیان - (۳۳۰ ق. م. - ۱۲۹ ق. م) بنیان‌گذار سلوکوس یکم اشکانیان - (۲۵۶ ق. م. - ۲۲۴ م) بنیان‌گذار اشک یکم. شهریاران...
-
گذری کوتاه بر جایگاه زنان در تاریخ بخش ششم
جمعه 7 اردیبهشت 1403 00:05
– بخش تاریخی مطالب ارائه شده‌ی تاریخی در متن کتاب به دو قسمت معرفی کوتاه سلسله‌هایی که بر ایران حکومت داشته‌اند و دیگری در مورد نقش زنان دربار و نفوذ حرمسراها در امور سیاسی تقسیم شده است. روشی که در تنظیم سلسله‌ها انتخاب گردید بر مبنای ظهور و سقوط دوران حکومت‌های مشهور می‌باشد. از آن جا که هدف اصلی این تدوین دستیابی...
-
جایگاه تاریخی زنان در ادبیات بخش پنجم
دوشنبه 3 اردیبهشت 1403 20:57
ج: ادبیات متأسفانه در آثار نظم و نثر نیز انتقاد و بدبینی نسبت به زنان بر نکات مثبت غلبه دارد و این امر به قشرهای جامعه هم سرایت کرده است، در صورتی که این انتقادها برخلاف آفرینش جهان که برپایه‌ی دو جنسی استوار گشته در تضاد می‌باشند. زن و مرد دو موجود متفاوت و نیازمند به یکدیگر خلق شده‌اند که عامل بقا و استمرار نسل آدمی...
-
نقش مذهب در جایگاه زنان در تاریخ ایران: بخش چهارم
پنجشنبه 30 فروردین 1403 08:57
ب: مذهبی یکی از مهمترین عقایدی که در کل تاریخ بشر رفتار و اعمال انسان‌ها را تحت تأثیر قرار داده است گرایش‌های مذهبی می‌باشند. درباره ریشه یابی این گرایش و پایداری آن تا عصر حاضر تحت عنوان ادیان رسمی و آثار آن بر زندگی بشر دیدگاه‌های گوناگون ارائه کرده‌اند. در این مجموعه به دلیل عدم آشنایی با مفاهیم و فلسفه‌ی پیدایش...
-
تأثیر فرهنگ بر نوع نگرش به جایگاه زنان در تاریخ ایران بخش سوم
شنبه 25 فروردین 1403 19:26
الف: نوع نگرش به مقام زن نوع نگرش به مقام و موقعیت زن رابطه مستقیمی با برداشت‌های فرهنگی هر جامعه دارد. اصولاً در اکثر جوامع نظام مردسالاری بر روابط اجتماعی حاکم بوده است و مردان تحت تأثیر همین عامل دچار یک احساس کاذب برتری شده‌اند، در صورتی که این نوع رفتار فقط در سیر تکامل حیات شامل انسان‌ها می‌باشد و در حیوانات...
-
سیر تحولات زندگی و نوع نگرش به جایگاه زن در تاریخ ایران بخش دوم
یکشنبه 19 فروردین 1403 08:46
1 - بخش فرهنگی در ساده‌ترین تعریف از واژه‌ی فرهنگ و تمدن تمام آثار غیر ملموس را در قلمرو فرهنگ و غیره را در حیطه‌ی تمدن تقسیم کرده‌اند. برای ظهور و منشاء عقاید فرهنگی نمی‌توان ابتدایی تصور کرد زیرا به مرور زمان است که تجربه و اندوخته‌ها شکل گرفته و تکامل یافته‌اند. اولین نقطه‌ی شروع آثار فرهنگی این سرزمین را باید در...
-
تحلیلی کوتاه بر تاریخ صفویه (مقدمه کتاب فریادی از کاخ‌های صفوی)
یکشنبه 5 فروردین 1403 13:22
هر که نامخت از گذشت روزگار هیچ ناموزد ز هیچ آموزگار رودکی پیش گفتار تاریخ نمایشگر بخشی از فراز و فرودهای زندگی بشر است که دست آورد و اندوخته‌های آن توسط مورخان و وقایع نگاران ثبت گردیده و در اختیار نسل‌های آینده قرار گرفته است. تاریخ را نباید به عنوان زباله دان زندگی نگریست زیرا اطلاعات آن گنجینه‌ی حافظه‌ی بشر است....
-
سیر تحولات زندگی و نوع نگرش به جایگاه زنان (بخش اول)
یکشنبه 5 فروردین 1403 11:37
تاریخ هر کشور به منزله‌ی شناسنامه و بایگانی مجموعه اطلاعاتی است که در طول هزاران سال بر ساکنان آن گذشته است. دستیابی به این موضوعات گسترده کاری بس مشکل می‌باشد و هیچ فردی قادر به ادعای آگاهی و تسلط بر تمام آن‌ها نیست. برای استفاده‌ی بهتر از این گنجینه‌ی عظیم به غیر از تقسیم کردن به اجزاء کوچکتر چاره‌ای به نظر نرسید....
-
نتایج حمله افاغنه به ایران
جمعه 3 فروردین 1403 21:42
نتایج حمله افاغنه به ایران حمله افاغنه به ایران و سقوط دولت صفوی نتایج بسیار منفی بر استقلال سیاسی اجتماعی کشور و آثار فرهنگی گذاشت. از مهمترین آثار اولیّه‌ی آن ایجاد اغتشاش و هرج و مرج و قتل و غارت در جامعه بود و به تبع آن انسجام ایالات از بین رفت و قسمت اعظم ایران به تصرف روس‌ها و عثمانیان درآمد و اگر نادری وجود...
-
مدعیان دروغین بعد از سقوط حکومت صفویه
جمعه 25 اسفند 1402 18:45
مدعیان دروغین بعد از سقوط صفویه یکی از پرسش‌هایی که همواره در کنار علت شورش و قیام‌ها و یا مدّعیان دروغین مطرح می‌باشد این است که علت شکل یافتن چنین اعتراضات چیست و چرا مورد حمایت افرادی قرار گرفته است که در ابتدا چندان امیدی به پیروزی و کسب آمال خود نداشته‌اند؟ به درستی مهمترین پاسخ این امر را باید در پیدایش همان...
-
تهماسب میرزا فرزند شاه سلطان حسین
جمعه 18 اسفند 1402 08:22
تهماسب میرزا زمانی که اصفهان به محاصره محمود افغان درآمد به وضوح ضعف و آشفتگی حکومت صفوی آشکارتر گردید. متأسّفانه به جای آن که این حادثه عظیم جمع فاسد هرم قدرت را از خواب غفلت بیدار کند، هیچ تأثیری در روند زد و بندهای موجود نگذارد و منافع آنی و فردی را بر ادامه حکومت ترجیح دادند. در این ایّام که بازار رمّالان و...
-
وضع مردم اصفهان در زمان اشرف افغان
شنبه 12 اسفند 1402 09:21
وضع مردم اصفهان در زمان اشرف در کمتر ایامی از تاریخ ایران می‌توان نکته‌ای یافت که به توده‌های مردم توجه گردیده و آنان از امنیت و آرامش برخوردار شده باشند. توده‌هایی که همیشه به حداقل‌ها راضی هستند و تنها ملاک ارزیابی آنان از حکومت‌ها محدود به رفاه اندک و امنیت است. پس از حمله‌ی افاغنه به ایران تنها بر شدت بی رحمی و...
-
برات و آئین بزرگداشت اموات
یکشنبه 6 اسفند 1402 10:30
برات یا آیین گرامیداشت اموات اصولاً مراسم تکریم و یادبود درگذشتگان قدیم و جدید در دو مرحله از سال یعنی نیمه‌ی شعبان ماه قمری و دیگری شب آخر سال شمسی و قبل از عید نوروز (پنجشنبه یا جمعه) تحت عنوان عرفه برگزار می‌شود. انجام این مراسم تقریباً مشابه یک دیگر بوده و با دعا و نیایش همراه است. یکی از مراسمی که جنبه‌ی عمومی...
-
حکومت اشرف افغان در اصفهان
جمعه 4 اسفند 1402 17:32
حکومت اشرف افغان اشرف پسر ارشد عبدالعزیز در 26 آوریل 1725 به پادشاهی ایران رسید. تاریخ تولد او معلوم نیست و به احتمال زیاد هم سن و سال محمود افغان می‌باشد. او بر خلاف محمود خیلی سفّاک نبود و به همین دلیل سپاهیان وی را بیشتر دوست داشتند و در جنگ‌ها هم نیرنگ را بر مبارزه ترجیح می‌داد. اشرف بعد از مرگ و یا قتل محمود به...
-
نقش امان الله خان در پیروزی‌های محمود افغان
جمعه 4 اسفند 1402 17:26
امان الله خان در جمع سپاهیان محمود افغان نقش امان الله خان و پیروزی وی بر اصفهان بسیار مهم است. به احتمال قوی همان گونه که بلوچ‌ها از رفتار محمود ناراضی بودند امان الله نیز خواهان جدایی از وی می‌گردد. امان الله خود را همطراز محمود می‌دانست و دارای افراد نظامی مستقل بود که تنها از وی فرمان می‌بردند. از آن جا که محمود...
-
اخلاق و رفتار افاغنه در زمان تسلط بر اصفهان
جمعه 27 بهمن 1402 08:43
اخلاق و رفتار افاغنه در زمانی که افاغنه به رهبری محمود سلسله صفوی را منقرض ساختند و در شهر اصفهان مستقر شدند مطالبی در باره اخلاق و رفتار آنان نیز توسط گزارشگران خارجی مقیم اصفهان توصیف گردیده است. اخلاق و رفتاری که بیشتر ناشی از خوی صحرایی و چادرنشینی آنان می‌باشد؛ چنان که دو سرسو مؤلّف کتاب علل سقوط شاه سلطان حسین...
-
شرحی کوتاه بر توصیف جنون محمود افغان در اصفهان
پنجشنبه 19 بهمن 1402 18:22
جنون محمود یا اطرافیان محمود افغان پس از تصرّف اصفهان با مقاومت بعضی از شهرها روبه‌رو شد. در جهت تلافی و عدم سرایت این واکنش‌ها تصمیم به یک سری قتل عام در اصفهان گرفت که در پی آن تعداد زیادی از مردم و امرا و شاهزادگان صفوی به قتل رسیدند. اکثر روایات اشاره بدین نکته دارند که این قتل عام‌‌ها عامل اصلی تغییر رفتار و...
-
اولین اقدامات محمود افغان در اصفهان
جمعه 6 بهمن 1402 08:27
محمود افغان و اولین اقدامات او در اصفهان قبل از آن که به حکومت محمود افغان و اولین اقدامات وی در اصفهان اشاره شود توصیف سیمای این فرد که به راحتی توانست سلسله‌ی صفویه را منقرض سازد خالی از لطف نیست. لکهارت به نقل از فادر کروسینسکی که چندین بار فرصت دیدار با محمود را داشته است، می‌نویسد: «او متوسط القامه و نسبتاً کوتاه...
-
چگونگی ورود محمود افغان به اصفهان
یکشنبه 1 بهمن 1402 16:17
چگونگی ورود محمود افغان به اصفهان پس از حدود هفت ماه که شهر اصفهان در محاصره‌ی افاغنه بود شاه سلطان حسین به نمایندگی از خائنان گذشته و حال برای تقدیم تاج پادشاهی به سوی دیدار محمود افغان حرکت کرد. روایت است که او در شهر می‌گریست و با صدایی بلند این ابیات را زمزمه می‌کرد: الوداع ای تخت شاهی الوداع الوداع ای ملک ایران...
-
روایت جان فوران از محاصره اصفهان در زمان شاه سلطان حسین صفوی
پنجشنبه 28 دی 1402 19:57
روایت جان فوران از محاصره اصفهان مطالبی که در باره وضع ناگوار و حزن انگیز مردم اصفهان در ایام محاصره شهر توسط افاغنه وجود دارد تقریباً مشابه هم می‌باشد. علت این امر نیز ناشی از وقوع یک حادثه مشترک و کمبود مواد غذایی بوده است و هر موجود زنده برای ادامه حیات خود متوسل به هر اقدامی خواهد شد. منشاء تمام این وقایع و قتل...
-
روایت لکهارت از ایام محاصره اصفهان در زمان شاه سلطان حسین صفوی
جمعه 22 دی 1402 18:41
روایت لکهارت از ایّام محاصره اصفهان محاصره اصفهان 6 تا 7 ماه طول کشید. در این مدت وضع زندگی مردم بسیار تأسف بار گردید. لارنس لکهارت در این رابطه می‌نویسد: «در اواخر اوت حتی اغنیا هم عاجز از تهیّه‌ی گوشت گوسفند بوده و درِ دکان‌های معدودی هم که باز بود فقط گوشت اسب و استر آن هم به قیمت‌های بس گزاف به فروش می‌رسید. سگ‌ها...
-
موقعیت شورای حرمسرا در زمان شاه سلیمان صفوی
سه‌شنبه 19 دی 1402 18:30
__ موقعیت زنان حرمسرا در اوایل سلطنت شاه سلیمان اگرچه برخی مورخان ایام زمامداری شاه سلیمان را ظاهراً دورانی طلایی از امنیت و رفاه ذکر کرده‌اند به یقین آن اقدامات را باید مدیون کاردانی و مدیریت عالی شیخ علی خان زنگنه بر امور حکومتی دانست. با توجه به این نکته مهم به موازات پناه بردن شاه سلیمان به حرمسرا به مدت طولانی و...
-
روایت کروسینسکی از محاصره اصفهان در زمان شاه سلطان حسین
جمعه 15 دی 1402 08:18
روایت کروسینسکی از محاصره اصفهان کروسینسکی که شاهد این وقایع بوده است یکی از عوامل مؤثر در سقوط شهر و ایجاد نا رضایتی مردم را مربوط به نقش و خیانت خان هویزه می‌داند. وی به این نکته نیز اشاره دارد که خان هویزه با افاغنه ارتباط نزدیک داشت و مردم از او به ستوه آمده بودند ولی شاه سلطان حسین توجهی به شکایات متعدّد نداشت و...
-
پیوند خویشاوندی شاهان صفوی با سادات و روحانیون
جمعه 15 دی 1402 07:51
پیوندهای خویشاوندی شاهان صفوی را به چهار بخش یعنی با امرای قبایل، کنیزکان قفقازی، حکام محلی، سادات و روحانیون می‌توان تقسیم کرد. یکی از دلایل پیوند با روحانیون تحکیم روابط خود با آنان می‌باشد، زیرا علاوه بر این که خود مدعی سیادت داشتند از این طریق می‌خواستند در استحکام و اتصال با توده‌های مردم بکوشند. در این میان...
-
روابط خواجه سرایان با روحانیون عصر صفوی
پنجشنبه 7 دی 1402 18:10
__ روابط خواجه سرایان با روحانیون «شاید بتوان تنها رقیب خواجه سرایان را در استیلای نفوذ بر شاه سلطان حسین، روحانیون و علمای دینی دانست. بی تردید مقدس‌مآبی شاه سلطان حسین در این جریان نقش عمده‌ای داشته است. قزوینی در مورد نقش و میزان تأثیرگذاری روحانیون بر حکومت شاه سلطان حسین می‌نویسد مدت بیست سال میل خاطر آن حضرت به...
-
روابط خواجه سرایان با شاه سلطان حسین صفوی
پنجشنبه 7 دی 1402 18:03
_- روابط خواجه سرایان با شاه سلطان حسین بعد از اعمال سیاست داخلی شاه عباس اول در مورد کنترل حرمسرا و تربیت شاهزادگان، موقعیت و نقش خواجه سرایان تغییرات عمده پیدا کرد. آنان با وجود نفوذ و قدرتی که در دوره جانشینان شاه عباس اول کسب کرده بودند اما تا قبل از دوره سلطنت شاه سلطان حسین از موقعیت و وجهه‌ی اجتماعی مقبولی در...
-
اقدامات شاه سلطان حسین صفوی در زمان محاصره اصفهان
پنجشنبه 30 آذر 1402 21:54
اقدامات شاه سلطان حسین در زمان محاصره اصفهان همان گونه که در قسمت خیانتکاران زمان محاصره اصفهان نیز ذکر گردید شاه سلطان حسین همواره تحت تأثیر گفتار و رفتار دیگران قرار داشته است. شاه سلطان حسین علاوه بر محاصره‌ی سپاهیان محمود افغان، در محاصره و نفوذ گروه‌های فاسد داخلی گیر افتاده بود که به مراتب هزاران بار خطرناکتر از...
-
اقدامات محمود افغان در زمان محاصره اصفهان
جمعه 24 آذر 1402 08:13
اقدامات محمود افغان در زمان محاصره اصفهان پس از شکست مسخره آمیز سپاهیان شاه سلطان حسین در نبرد گلناباد نیروهای سپاه صفوی با رهبران خائن و خرافاتی خود به شهر اصفهان عقب نشینی کردند تا آخرین نفس‌های خاندان صفوی را با ذلت و خواری به نمایش بگذارند. شاه سلطان حسین را باید جزو بدبخت‌ترین پادشاهان صفوی شمرد زیرا علاوه بر آن...
-
محمود افغان از قندهار تا اصفهان
پنجشنبه 16 آذر 1402 17:42
محمود افغان از قندهار تا اصفهان هنگامی که میرویس در سال 1128 درگذشت برادرش میرعبدالله جانشین وی گردید. محمود 19 ساله پسر ارشد میرویس بود که به تحریک عدّه‌ای عموی خویش را به قتل رساند و حکومت قندهار را در دست گرفت. محمود علاوه بر آگاهی از اوضاع آشفته‌ی دربار ایران از جانب امپراتوری مغولان در هند خیالش آسوده بود زیرا...